Quy định hiện hành của Việt Nam về tiêu chuẩn đèn chiếu sáng cho xe ô tô trong quá trình đăng kiểm
Văn bản pháp quy quan trọng nhất điều chỉnh các tiêu chuẩn kỹ thuật về chiếu sáng xe cơ giới tại Việt Nam là Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 35:2024/BGTVT, có hiệu lực từ ngày 1 tháng 10 năm 2024. Quy chuẩn này sửa đổi và bổ sung cho QCVN 35:2010/BGTVT, quy định chi tiết các yêu cầu đối với hệ thống chiếu sáng phía trước của xe cơ giới đường bộ.
Bên cạnh đó, một số thông tư do Bộ Giao thông vận tải (BGTVT) ban hành cũng đóng vai trò quan trọng:
- Thông tư 02/2023/TT-BGTVT: Sửa đổi và bổ sung Thông tư 16/2021/TT-BGTVT, đã loại bỏ việc phân loại đèn xe "không đúng kiểu loại" là một lỗi nghiêm trọng (Khiếm khuyết, hư hỏng quan trọng - MaD). Trước đây, lỗi này có thể dẫn đến việc xe không đạt đăng kiểm.
- Thông tư 43/2023/TT-BGTVT: Đưa ra các tiêu chuẩn kỹ thuật cụ thể mà hệ thống chiếu sáng ô tô phải đáp ứng, bao gồm độ sáng, góc chiếu và màu sắc ánh sáng. Thông tư này cũng cho phép thay thế cụm đèn chiếu sáng phía trước nguyên bản bằng các loại đèn khác đã được chứng nhận hoặc công bố hợp quy theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, miễn là việc thay thế không làm thay đổi kết cấu nguyên bản của xe.
Những cập nhật này cho thấy một sự dịch chuyển trong cách tiếp cận, hướng tới việc đánh giá hiệu suất và an toàn của hệ thống chiếu sáng hơn là chỉ đơn thuần tuân thủ kiểu loại nguyên bản. Điều này mở ra cơ hội cho việc sử dụng các công nghệ chiếu sáng tiên tiến như LED.
Các tiêu chí kiểm tra đèn chiếu sáng phía trước
Quá trình kiểm tra đèn chiếu sáng phía trước (đèn pha - chiếu xa và đèn cốt - chiếu gần) dựa trên nhiều tiêu chí, bao gồm:
- Số lượng, kiểu loại và vị trí lắp đặt: Phải phù hợp với tài liệu kỹ thuật của xe.
- Tình trạng lắp đặt: Đèn phải được lắp đặt chắc chắn, không bị hư hỏng (nứt vỡ).
- Màu sắc ánh sáng: Ánh sáng phát ra từ cả hai đèn phải cùng màu, trắng hoặc vàng.
- Tình trạng thấu kính và gương phản xạ: Phải nguyên vẹn, không bị nứt.
- Chức năng hoạt động: Đèn phải hoạt động chính xác khi bật công tắc.
- Đối với đèn pha (chiếu xa):
- Vị trí chùm sáng: Điểm sáng nhất phải nằm trong phạm vi dung sai cụ thể so với đường ngang (từ 1% dưới đến 3% dưới) và đường dọc (không quá 3,5% bên phải hoặc 1,7% bên trái).
- Cường độ sáng: Phải lớn hơn 10.000 candela (cd).
- Đối với đèn cốt (chiếu gần):
- Phần nhô lên của chùm sáng phải nằm ở phía bên phải theo hướng di chuyển.
- Giao điểm của đường ranh giới tối sáng nằm ngang bên trái và phần nhô lên không được lệch sang trái của đường dọc (0%) hoặc quá 3% sang phải.
- Vị trí dọc của đường ranh giới tối sáng thay đổi tùy thuộc vào chiều cao lắp đặt của đèn:
- Đèn lắp đặt ở độ cao 850 mm trở xuống: Không cao hơn 0,5% dưới hoặc thấp hơn 3% dưới đường ngang.
- Đèn lắp đặt cao hơn 850 mm: Phạm vi từ 1% dưới đến 3,5% dưới đường ngang.
- QCVN 35:2024/BGTVT: Quy định thêm các yêu cầu về kết cấu, đặc tính quang học, màu sắc ánh sáng và độ ổn định của các đặc tính này.
Các tiêu chí này tập trung vào hiệu suất của hệ thống chiếu sáng, đặc biệt là các đặc tính của chùm sáng. Điều này cho thấy rằng, nếu đèn LED đáp ứng được các tiêu chuẩn này, chúng hoàn toàn có khả năng vượt qua vòng đăng kiểm.
Quy định thay bóng đèn LED ô tô có đăng kiểm được không?
Mặc dù các phiên bản quy định cũ hơn có thể không đề cập cụ thể đến đèn pha LED, nhưng các sửa đổi và quy định mới hơn cho thấy sự chấp nhận ngày càng tăng đối với công nghệ này. Việc loại bỏ lỗi "không đúng kiểu loại" nghiêm trọng trong Thông tư 02/2023 là một tín hiệu quan trọng về sự linh hoạt trong việc sử dụng các giải pháp chiếu sáng trên thị trường, bao gồm cả việc thay thế đèn Halogen bằng đèn LED.
Thông tư 43/2023 tiếp tục hỗ trợ việc sử dụng đèn pha LED bằng cách cho phép thay thế cụm đèn chiếu sáng phía trước nguyên bản bằng các loại đã được chứng nhận hoặc công bố hợp quy. Điều này có nghĩa là, nếu một cụm đèn pha LED đã được chứng nhận đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc gia, nó có thể được sử dụng để thay thế đèn Halogen nguyên bản mà không gây ra vấn đề trong quá trình đăng kiểm, miễn là không có sự thay đổi về kết cấu xe.
Quy chuẩn mới nhất, QCVN 35:2024/BGTVT, không có điều khoản nào loại trừ rõ ràng công nghệ LED. Việc tập trung vào các tiêu chí hiệu suất cho thấy rằng đèn LED đáp ứng các yêu cầu này sẽ được coi là hợp lệ theo khuôn khổ pháp lý hiện hành.
[caption id="attachment_4418" align="aligncenter" width="779"]
Tem kiểm định năm 2025[/caption]
Yêu cầu kỹ thuật cụ thể đối với Bóng đèn LED ô tô để được đăng kiểm
Để đảm bảo bóng đèn LED ô tô của bạn đáp ứng các tiêu chuẩn đăng kiểm, các bác tài cần lưu ý các yêu cầu kỹ thuật sau:
- Màu sắc ánh sáng: Phải là màu trắng hoặc vàng. Ánh sáng đỏ tuyệt đối bị cấm đối với đèn chiếu sáng phía trước (QCVN 35:2024/BGTVT).
- Nhiệt độ màu: Không được vượt quá 4300K (Thông tư 43/2023/TT-BGTVT). Đây là một yếu tố quan trọng cần đặc biệt lưu ý, vì nhiều đèn LED trên thị trường có nhiệt độ màu cao hơn để tạo ánh sáng trắng sáng.
- Cường độ sáng: Đối với đèn pha (chiếu xa), cường độ sáng phải lớn hơn 10.000 candela (cd). Các quy định hiện hành không nêu rõ tiêu chuẩn lumen cụ thể cho đèn LED, nhưng cần đảm bảo đủ độ sáng để quan sát mà không gây chói mắt.
- Hình dạng chùm sáng: Đèn LED cần tạo ra chùm sáng có độ gom tốt, đường cắt sáng rõ ràng đối với đèn cốt để tránh gây chói mắt cho xe ngược chiều, và góc chiếu phù hợp theo quy định. Việc lắp đặt đèn LED cần đảm bảo nguồn sáng được đặt đúng vị trí trong cụm đèn để tái tạo hình dạng chùm sáng ban đầu.
Có nên tự ý thay thế bóng đèn Halogen bằng bóng đèn LED?
Việc thay thế trực tiếp bóng đèn Halogen bằng bóng đèn LED có công suất tương đương hoặc không cao hơn đáng kể thường được cho phép, miễn là bóng đèn LED đáp ứng được các tiêu chuẩn về hình dạng chùm sáng và cường độ ánh sáng.
Tuy nhiên, để đảm bảo chắc chắn và tránh các vấn đề phát sinh trong quá trình đăng kiểm, Bulbtek Việt Nam khuyến nghị các bác tài nên lựa chọn thay thế toàn bộ cụm đèn pha Halogen nguyên bản bằng một cụm đèn LED hoàn chỉnh đã được chứng nhận (hợp quy) theo các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (ví dụ: QCVN 35:2017/BGTVT hoặc QCVN 35:2024/BGTVT). Cách tiếp cận này có khả năng cao hơn trong việc vượt qua đăng kiểm vì các cụm đèn này đã được thiết kế và thử nghiệm để đáp ứng các tiêu chuẩn bắt buộc.
Việc chỉ đơn giản thay thế bóng đèn Halogen bằng bóng đèn LED "trôi nổi" trên thị trường, không được thiết kế đặc biệt cho vỏ đèn hiện có, thường có thể dẫn đến các vấn đề như độ gom sáng kém, gây chói mắt hoặc không đáp ứng các yêu cầu về cường độ sáng và nhiệt độ màu, dẫn đến nguy cơ không đạt đăng kiểm. Đặc biệt, việc sử dụng đèn LED có nhiệt độ màu vượt quá 4300K có thể bị từ chối trong quá trình kiểm định.
Lưu ý khi nâng cấp lên bóng LED để đảm bảo đăng kiểm thuận lợi
- Ưu tiên lựa chọn đèn LED có nhiệt độ màu từ 4300K trở xuống: Để tuân thủ quy định hiện hành.
- Cân nhắc thay thế toàn bộ cụm đèn pha: Đây là giải pháp an toàn và đảm bảo tuân thủ cao hơn.
- Chọn mua đèn LED từ các thương hiệu uy tín, có chứng nhận hợp quy: Đảm bảo sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật.
- Kiểm tra kỹ hình dạng chùm sáng sau khi lắp đặt: Đảm bảo không gây chói mắt và chiếu sáng đúng khu vực cần thiết.
- Nếu chỉ thay thế bóng đèn, hãy chọn loại được thiết kế để tương thích với chóa đèn nguyên bản: Tránh tình trạng chùm sáng bị tán xạ.
- Sau khi lắp đặt, nên mang xe đi kiểm tra và căn chỉnh đèn pha tại các trung tâm uy tín: Đảm bảo đèn được điều chỉnh đúng tiêu chuẩn.
- Giữ lại các giấy tờ chứng nhận (tem hợp quy, giấy chứng nhận hợp quy) của đèn LED: Có thể cần xuất trình khi đăng kiểm.
- Tham khảo ý kiến của các chuyên gia chiếu sáng ô tô hoặc các trung tâm đăng kiểm để có thông tin cập nhật và chính xác nhất.
[caption id="attachment_4419" align="aligncenter" width="810"]
Kia nâng cấp bóng LED BALH[/caption]
Dựa trên những phân tích chi tiết về các quy định hiện hành, Bulbtek Việt Nam kết luận rằng bóng đèn LED ô tô hoàn toàn có khả năng vượt qua vòng đăng kiểm tại Việt Nam, miễn là các bác tài tuân thủ các tiêu chuẩn kỹ thuật được quy định. Điều quan trọng nhất là phải đảm bảo về màu sắc ánh sáng (trắng hoặc vàng), nhiệt độ màu (không quá 4300K), hình dạng chùm sáng (độ gom tốt, cắt sáng rõ ràng), cường độ sáng đủ và lựa chọn các sản phẩm đã được chứng nhận (đặc biệt là khi thay thế toàn bộ cụm đèn).
Việc tự ý thay thế bóng đèn Halogen bằng các loại đèn LED không rõ nguồn gốc hoặc không phù hợp có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro, không chỉ về hiệu suất chiếu sáng mà còn có thể dẫn đến việc không đạt yêu cầu trong quá trình đăng kiểm.
Comments
Post a Comment